ماکس کریستیان فریدریش بروخ آهنگساز برجسته قرن نوزده و بیستم آلمانی است که در کارنامه هنریاش بیش از ۲۰۰ اثر خودنمایی میکند. بروخ که در سال ۱۹۲۰ در آلمان در گذشت یکی از معروفترین موسیقدانان دوره رومانتیک بشمار میرود که آثاری از او در زمره مشهورترین و دلنشینترین آثار محسوب میشوند، موفقترین اثر این آهنگساز و یکی از موفقترین کنسرتو ویولنهای تاریخ، کنسرتو ویولن شماره ۱ اپوس ۲۶ ماکس بروخ است که در سال ۱۸۶۶ کامل شد و در همان سال نیز برای اولین بار به روی صحنه رفت. بروخ این کنسرتو را در مایه سل مینور و در فرم کلاسیک کنسرتو ویولن در ۳ موومان نوشته است. این کنسرتو برای یک ساختار سازبندی کلاسیک شامل سولیست ویولن و سازهای ارکستر فلوت، ابوا، کلارینت، فاگوت، کر، ترومپت، تیمپانی و گروه زهی نوشته شده و اجرای کامل آن چیزی بالغ بر ۲۵ دقیقه زمان نیاز دارد.
موومان اول این کنسرتو در تمپوی سریع آلگرو مدراتو نوشته شده و در واقع مقدمه و پرلودی برای موومان دوم است که بیفاصله پس از این موومان آغاز میشود. این موومان بر روی دو تم نوشته شده است. تم اول تمی قدرتمند، پر شکوه و پر طراوت است و تم دوم، تمی ملودیکتر است که حال و هوایی ملایمتر دارد. کنسرتو با سرایش ملودی توسط فلوت و ورود سریع ویولن سولو آغاز میشود که پر از نتهای کشیده، متصل و وایبرایشنهای نتها در اجرای سولو است که با همراهی ارکستر ادامه پیدا میکند، رفت و برگشتهای میان سولو و ارکستر تم آغازین این موومان را تشکیل میدهد. صدای زیر ویولن در کنار ارکستر بم نواز، فضایی متقابل هم ساخته است. علیرغم تمپوی سریع، ملودی این موومان غمانگیز و مضطرب است. خشم و اضطراب شاید اصلیترین احساسات موجود در این موومان باشند که نقطهای از اوج آن را در فاصله دقایق ۲ تا ۳ میتوان شنید. بروخ این موومان را در ۲ بمل نوشته و صداها را یک پرده کروماتیک بمتر کرده است. موومان اول با دو کادنتسای کوتاه و پرشور، مانند آغاز به پایان میرسد.
موومان سوم و فیناله این کنسرتو، در آلگرو انرجیکو، با مقدمهای قدرتمند، بم و پر اضطراب از ارکستر که صدایی کرشندو دارد آغاز میشود، این مقدمه به سولوی ویولن منتقل میشود که با اجرای منقطع و ضربی خود فضایی بسیار پر انرژی و پر از حرکت را میسازد. اوجهای این موومان بسیار با شکوه و البته پر سر و صداست و ضربههای کوبهای، در کنار نواختن منقطه سازها، مانند نبضی در درون موومان سیال است. در دل این جریان پر قدرت ملودی آرامی نیز وجود دارد که در میان رفت و آمدهای تم رقصی و محکم این موومان نواخته میشود و فضا را متعادلتر میسازد.
موومان دوم این کنسرتو در آداجیو، بسیار آرام است و تمپوی کند آن در میان صدای سحرانگیز ویولن، مناسبتر شکل میگیرد. ملودی این بخش، بسیار آرام، دلنواز و غمگین است و مناسبتی با موومانهای اول و سوم ندارد. تمهای این موومان که اجرای درخشان ویولن سولو در آن بسیار حائز اهمیت است با نوای کشدار و متصل نتهای سولو آغاز میشود و توسط ارکستر بسط و توسعه پیدا میکند. این موومان یکی از درخشانتری ملودیهای بروخ را به نمایش میگذارد.
اگرچه ماکس بروخ در طول زندگی هنریاش دو کنسرتو ویولن دیگر نیز سروده است اما هیچکدام از آنها شهرت نخستین کنسرتو او را کسب نکردهاند و نتوانستند موفقیتهای عامه این کنسرتو را تکرار کنند.